[English translation below]
Εμπειρίες και σκέψεις για την εφαρμογή του προγράμματος DIALLS
Φέτος, ως εκπαιδευτικός σε δημοτικό σχολείο έχω εφαρμόσει στην τάξη μου, ένα εξαιρετικό πρόγραμμα, το DIALLS. Νιώθω πολύ τυχερή που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω το πρόγραμμα αυτό στην αρχή της σχολικής χρονιάς στα πλαίσια της διήμερης επιμόρφωσης εκπαιδευτικού. Οι λίγες ώρες παρουσίασής του ήταν αρκετές για να μου προκαλέσει το ενδιαφέρον και να δηλώσω συμμετοχή στην εφαρμογή του.
Και πραγματικά άξιζε! Τόσο εγώ όσο και οι μαθητές μου είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι και χαρούμενοι με αυτή την εμπειρία. Προσωπικά, αυτό το πρόγραμμα με βοήθησε τόσο ως άνθρωπο όσο και ως εκπαιδευτικό. Με βοήθησε να εμπλακώ και να γνωρίσω ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης κάποιων θεμάτων και να εμπλουτίσω τις μεθόδους διδασκαλίας μου ικανοποιώντας έτσι διαφορετικές ανάγκες και ενδιαφέροντα των μαθητών μου. Οι μαθητές μου κάθε βδομάδα ανυπομονούν να ασχοληθούμε με το πρόγραμμα αυτό, αφού αυτό γίνεται στο πλαίσιο του μαθήματος της Αγωγής Ζωής που είναι μια φορά την βδομάδα. Οφείλω να ομολογήσω ότι στην αρχή ήταν κάπως διστακτικοί και επιφυλακτικοί μέχρι να γνωρίσουν και να εφαρμόσουν τις βασικές αρχές του DIALLS σχετικά με τον διάλογο και την επιχειρηματολογία. Φυσικά, μετά από τα πρώτα μαθήματα το ενδιαφέρον και ο ενθουσιασμός τους ήταν απερίγραπτος.
Οι επιδράσεις του DIALLS δεν είναι παρά μόνο θετικές. Καταρχάς, το υλικό που αξιοποιείται (βιβλία χωρίς λόγια, ταινίες χωρίς λόγια) είναι κάτι διαφορετικό από το συνηθισμένο υλικό με το οποίο έρχονται σε επαφή καθημερινά τα παιδιά. Ιδιαίτερος είναι ο ενθουσιασμός των παιδιών με τα εικονοβιβλία. Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος που αντιδρούν όταν μελετούμε τα εικονοβιβλία. Όλοι ενθουσιάζονται, όλοι ανυπομονούν να μιλήσουν, να πούνε τις παρατηρήσεις τους αλλά και να εκφράσουν τις δικές τους εμπειρίες σχετικά με το θέμα που παρουσιάζεται στο εικονοβιβλίο. Γενικά το υλικό του DIALLS, τόσο όσον αφορά στον τρόπο παρουσίασής του αλλά και στα θέματα τα οποία πραγματεύεται, ενισχύει το ενδιαφέρον και προκαλεί τον ενθουσιασμό των παιδιών. Τα θέματα που παρουσιάζονται είναι πολύ ενδιαφέροντα δίνοντας στα παιδιά την ευκαιρία να εκφραστούν, να μοιραστούν δικές τους εμπειρίες και απόψεις και γενικά τους ενισχύει το ενδιαφέρον να συμμετέχουν. Επίσης το υλικό καλύπτει πολλά θέματα που εμπίπτουν στο μάθημα Αγωγής Ζωής και σχετίζονται ιδιαίτερα με αξίες και στάσεις ζωής, σεβασμό, ενδυνάμωση εαυτού κ.ά. Είναι σημαντικό να αναφέρω ότι τα παιδιά έμαθαν να προσεγγίζουν με θετική στάση τις αξίες και τα θέματα που σχετίζονται με το πλαίσιο πολιτισμικής ανάλυσης και αναφέρονται στην έννοια του πολιτισμικού γραμματισμού, υιοθετώντας έτσι σωστές στάσεις και αξίες ζωής. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι όλα τα παιδιά ενθαρρύνονται να συνεισφέρουν στη συζήτηση και το διάλογο που γίνεται στην τάξη εκφράζοντας την άποψή τους. Πολύ σημαντικό είναι ότι τα ίδια τα παιδιά ενθαρρύνουν το ένα το άλλο να εκφράσουν και να προσθέσουν στη συζήτηση κι έτσι δημιουργείται μια ωραία, δημοκρατική ατμόσφαιρα μέσα από την οποία προκύπτουν πλούσια αποτελέσματα (πλούσια τράπεζα ιδεών και απόψεων).
Είχαμε ένα μόνο βιβλίο για να δουλέψουμε όταν δοκιμάσαμε το πρόγραμμα DIALLS αλλά θα συνιστούσα στους δασκάλους να χρησιμοποιούν περισσότερα αντίγραφα των εικονοβιβλίων. Τα αποτελέσματα θα ήταν ακόμα καλύτερα, ώστε τα παιδιά να μπορούν να έρθουν σε άμεση επαφή με τα βιβλία, να τα αγγίξουν, να τα μετατρέψουν, να μελετήσουν τις λεπτομέρειες και να δουν καλύτερα το περιεχόμενο κάθε σελίδας. Με ένα μόνο βιβλίο, τα παιδιά δεν ήταν σε θέση να τα μελετήσουν σωστά, παρά τον ενθουσιασμό τους, οπότε θα πρέπει να τα πάρουν στα χέρια τους και να τα δουν από κοντά. Η διεξαγωγή του μαθήματος με ένα εικονοβιβλίο κάνει επίσης τις σχετικές δραστηριότητες πιο χρονοβόρες.
Επιπρόσθετα, κατά την εφαρμογή του DIALLS ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε το γεγονός ότι άλλαξε ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά συζητούν και εκθέτουν τα επιχειρήματά τους. Συγκεκριμένα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έμαθαν να αποδέχονται και να σέβονται τις απόψεις των συμμαθητών τους, έστω κι αν διαφέρουν από τις δικές τους, καθώς επίσης να επιχειρηματολογούν/υποστηρίζουν με σωστό και πετυχημένο τρόπο τις απόψεις τους. Αυτό βοήθησε πολύ και ικανοποίησε σε μεγάλο βαθμό τις προσδοκίες μου για τους μαθητές μου, οι οποίοι στην αρχή της σχολικής χρονιάς δυσκολεύονταν ιδιαίτερα στο να εκφράσουν τις απόψεις τους αλλά και να αποδέχονται διαφορετικές απόψεις από τις δικές τους. Επίσης αυτό είχε θετική επίδραση και στα υπόλοιπα μαθήματα αφού τα παιδιά εφαρμόζουν τους κανόνες και τις αξίες αυτές και στα πλαίσια άλλων μαθημάτων. Αξιόλογο είναι και το ότι μέσα στα πλαίσια αυτού του κλίματος σεβασμού που δημιουργείται τα παιδιά εκφράζονται πιο ελεύθερα και ενδυναμώνεται ο χαρακτήρας τους. Μάλιστα αρκετά παιδιά που προηγουμένως ντρέπονταν να μιλήσουν ή να εκφράσουν την άποψή τους απόκτησαν αυτοπεποίθηση και τώρα θέλουν πάντα να συμμετέχουν στη συζήτηση. Επίσης ο τρόπος που είναι διαβαθμισμένες οι δραστηριότητες των μαθημάτων βοηθά πολύ στην επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί στα παιδιά η δραστηριότητα παραγωγής πολιτισμικού έργου – δηλαδή ενός έργου τέχνης που παράγουν στο τέλος του μαθήματος και συνδέεται με τη θεματική που έχει συζητηθεί στο μάθημα. Αυτή η δραστηριότητα ενθουσιάζει ιδιαίτερα τα παιδιά γιατί έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν, να εργαστούν ομαδικά και να συνεργαστούν για να φτιάξουν ένα κοινό έργο. Ως εκ τούτου οφείλω να ομολογήσω ότι τα έργα που παράγονται είναι αξιόλογα και πολύ εύστοχα. Συγκεκριμένα είναι εκπληκτικός ο τρόπος που τα παιδιά ανταποκρίνονται και πετυχαίνουν τους στόχους των μαθημάτων μέσα από τα έργα τους αυτά.
Αν και τα μαθήματα που έγιναν μέχρι τώρα κάλυψαν μέρος του προγράμματος, λόγω της απότομης και απρόσμενης διακοπής του σχολείου σχετικά με τις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε, τα αποτελέσματα του DIALLS είναι κάθε άλλο παρά θετικά. Συγκεκριμένα φαίνεται η δυναμικότητα και η σημαντικότητα του προγράμματος στο σχολικό περιβάλλον, έστω κι αν αυτό δεν ολοκληρώθηκε. Πιστεύω, ότι το πρόγραμμα DIALLS είναι αναγκαίο και απαραίτητο κομμάτι του σχολικού προγράμματος, γιατί μπορεί να συμβάλει με ανώδυνο και ευχάριστο τρόπο στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών, που είναι ο βασικότερος στόχος του σχολείου.
Ειρήνη Χρίστου
Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης
Implementating DIALLS: It has been worth it!
This year, as a primary school teacher, I have implemented an excellent programme called DIALLS in my class. I feel very lucky to have had the opportunity to find out about this programme at the beginning of the school year as part of my two-day teacher training. The half day presentation about it was enough to arouse my interest and persuade me to participate.
And I can say that it has been worth it! Both my students and I are very excited and happy about this experience. This programme has helped me both as a person and as a teacher; it has enabled me to get involved in and get to know a different way of approaching certain topics and to enrich my teaching methods, thus satisfying the different needs and interests of my students. My students look forward to get involves in the DIALLS activities every week, as part of our HPSE lesson. I have to admit that at first, they were a little hesitant and reluctant until they were able to learn and use the basic principles of dialogue and argumentation developed over a series of DIALLS lessons. Getting involved in the first DIALLS lessons made them feel more confident and aroused their interest and enthusiasm in the themes discussed.
The impact of DIALLS on my students is nothing but positive and encouraging. First of all, the materials used (wordless picturebooks and films) are different from the usual material that children can engage with on a daily basis. Their excitement for the picturebooks and the way they react when I bring DIALLS picturebooks in class are striking. Everyone is excited, everyone is looking forward to participating, commenting and expressing their own experiences of the cultural literacy theme arising from the picturebook. Overall, the material of DIALLS, both in terms of content and form, draws children’s attention and arouses their enthusiasm. The topics presented are very interesting, giving children the opportunity to express themselves, share their own experiences and views and reinforce them to be actively engaged in the lesson.. The material also covers a number of topics that fall into our HPSE curriculum and are particularly related to values and attitudes, respect, self-empowerment, etc.
It is important to note that children have learned to approach the values and issues related to the context of cultural analysis and to the concept of cultural literacy more positively, thus adopting positive attitudes and life values. It is noteworthy that all children are encouraged to contribute to the discussion and dialogue that takes place in the classroom by expressing their views. Another significant outcome of this project is that I have noticed my students encouraging each other to express themselves and contribute to the discussion and thus create a polite, democratic atmosphere through which valuable results emerge (with a rich bank of ideas and opinions).
The results would however be even better if more picturebooks were available so that the children could be in direct contact with them, touch them, turn them over, study the details and see the content of each page better. The fact that we have only one picturebook at our disposal does not help the children to study it properly, despite the enthusiasm they have to take it in their hands and see it up close. Thus, conducting the course with a single picturebook makes the relevant activities more time consuming.
I was also very much impressed with how DIALLS helped change the way children talk and present their arguments. In particular, in a short period of time they learned to accept and respect the views of their classmates, even if they differed from their own, as well as to successfully argue and support their opinions. This was very effective and went a long way to fulfilling my expectations for my students who had found it particularly difficult to express their views and to accept different viewpoints to their own at the beginning of the school year. This has also had a positive effect on other lessons since the children apply these rules and values in other subjects as well. It is also notable that within this “safe space” of respect, children express themselves more freely and their character is strengthened. In fact, many children who were previously ashamed to speak out or express their views have gained confidence and now always want to participate in the discussion. The way the course activities are developed progressively contributes substantially towards achieving the goals of the programme. Of particular interest to children is the production of the cultural artefact – a piece of artwork they create in each lesson and which is tied to the theme of the lesson. This activity is especially exciting for children because they have the opportunity to work in groups and collaborate creatively on a joint project. I find the works they have produced remarkable and very apt. It is amazing how children respond to and achieve the objectives of the lessons through these projects.
Although we have only carried out part of the programme so far due to the abrupt and unexpected cessation of schooling in these unprecedented conditions, the results of the DIALLS programme are nothing but positive. Even though it has not been completed, it shows the strength and significance of the programme in the school environment. I believe that DIALLS is a necessary and essential part of the school curriculum, because it can contribute easily and enjoyably to the development of students as a whole, which is the main goal of the school curriculum.
Irene Christou
Primary Teacher, Cyprus
